In zijn prikkelende essay De gezagscrisis pleit filosoof Ad Verbrugge voor de herwaardering van de mens als een gemeenschapswezen.

We leven in woelige tijden. Crises tuimelen over elkaar heen, eenvoudige oplossingen zijn er niet en het vertrouwen in de gevestigde orde is tanende. De vervreemding tussen burgers en overheid neemt toe, het politieke landschap raakt meer en meer versnipperd en het functioneren van de democratische rechtsstaat staat ter discussie. De kritiek op ‘de elite’ zwel...

Habermas herneemt de thematiek van zijn hoofdwerk in het licht van de nieuwe media en de crisis van de democratie.

Jürgen Habermas’ eerste boek, De structuurverandering van het publieke domein, werd gepubliceerd in 1962 en behoorde al snel tot de klassiekers van de twintigste-eeuwse sociologie. In dit boek gaf Habermas invulling aan het begrip ‘publiek domein’, dat hij een plaats toekende tussen de burgerlijke maatschappij en het politieke systeem. Later kwam hij herhaaldelijk terug op...

Tanks op slagvelden, raketten die steden bombarderen en politici die dreigen met kernwapens: de oorlog in Oekraïne werpt ons terug in de tijd. Zien conflicten er in de eenentwintigste eeuw inderdaad net zo uit als in de twintigste? Is de geopolitiek van strijd en van vriend-en-vijand-denken weer terug?

In De overwinning van de politiek laat Haroon Sheikh zien dat achter de tanks en gevechtsvliegtuigen de politieke strijd verweven is geraakt met economie, technologie en recht. Die verwevenhe...

In De parasiet laat de Franse filosoof Michel Serres zien dat het leven door en door parasitair is. Leven betekent dat je neemt en er niets of weinig voor teruggeeft. Dat geldt voor kleine microscopische wezens, maar ook voor andere levende wezens zoals dieren, kinderen, belastingadviseurs, landbouwers, filosofen, politici en managers. Kenmerkend voor het parasitaire leven is ondankbaarheid of het uitblijven van compensatie.

Toch blijft Serres niet hangen in moraliseringen. De parasiet is deg...

ChatGPT, zorgrobots, drones en AI – nieuwe digitale technologieën bieden ongekende mogelijkheden, maar stellen ons ook voor radicaal nieuwe problemen. Denk aan TikTok en de schending van privacy of de ethische problemen waarmee toezichthoudende algoritmes ons confronteren. Hoe moeten we ons als mens verhouden tot de technologie? Hoe kunnen we op een ethische manier vormgeven aan de technologieën en de impact die ze hebben?

De gangbare technologieopvatting gaat uit van een fund...

Toen Nietzsche in 1900 overleed, liet hij een groot aantal schriften na met aantekeningen, ontwerpen, schema’s en aanzetten tot een gedachte, al dan niet uitgewerkt. Deze massa notities bleef onuitgezocht sluimeren in het Nietzschearchief, totdat in de jaren zestig van de twintigste eeuw twee Italiaanse filosofen, Giorgio Colli en Mazzino Montinari, de papieren ordenden en gereedmaakten voor publicatie. Pas bij het verschijnen van de eerste delen in 1967 werd het belang van deze nalaten...

‘Lucebert zal voorlopig een koan blijven, een raadsel waarop slechts één antwoord mogelijk is: het jouwe.’

Dichter en beeldend kunstenaar Lucebert neemt het vaak op voor wat lelijk, verdacht, buitengesloten is. De verbijstering is daarom groot als begin 2018 duidelijk wordt dat hij in de oorlog in de ban is van nazisme en antisemitisme. Uitgerekend hij, Keizer der Vijftigers, tot zijn dood in 1994 een van de boegbeelden van progressief Nederland. De kwestie roept een ongemak op waar we ...