De Camera Obscura is niet alleen een héél bekend maar ook een heel leuk boek uit de negentiende eeuw. Met geamuseerde, soms spottende blik bekijkt de student Hildebrand de wereld om hem heen. Hij lacht om de burgerlijke samenleving met haar vaste gewoonten, haar sterke sociale controle en haar isolement. Het was de tijd dat de stadspoorten 's avonds nog dichtgingen, en men alleen kon reizen met de trekschuit of de diligence. De omgang tussen jongens en meisjes was strak geregeld. Iedereen m...

'De stille kracht' (1900) van Louis Couperus is de beroemdste roman uit de Nederlands- Indische letterkunde. Alle onderwerpen die daarin een rol spelen komen in dit klassiek geworden werk aan de orde: de rol van de Nederlanders als kolonisator, de positie van de Indonesische bevolking, de overweldigende schoonheid van de natuur, goena-goena (zwarte magie), seksualiteit, onderdrukking, geweld en de (dreiging van de) islam. De stille kracht kan dienen om een genuanceerd beeld te geven van de ge...

Het Nederlandse koloniale verleden in Indonesië heeft grote invloed gehad op de literatuur. In De postkoloniale spiegel. De Nederlands-Indische letteren herlezen wordt in 26 hoofdstukken de ‘canon’ van de Nederlands-Indische literatuur voor het eerst systematisch vanuit een postkoloniaal perspectief gelezen, van Multatuli’s Max Havelaar (1860) – de eerste Indische roman – tot en met Lichter dan ik (2019) van Dido Michielsen. Na een introductie waarin wordt ingegaan op het leven van...

Willem Bilderdijk (1756-1831) was de grootste dichter van zijn tijd, maar ook een dwarsdenker in eeuwig verzet tegen de tijdgeest, en een zonderlinge hypochonder, die tientallen jaren leefde met ‘de voet in ’t graf’, zoals hij het zelf uitdrukte. Het universele genie Bilderdijk was een van de laatste Europeanen die nog over alle kunsten en wetenschappen een deskundige mening kon geven. Dat deed hij dan ook graag, en dat werd hem lang niet altijd in dank afgenomen.

Naast talloze felle t...

Hoe ziet een ‘echte schrijver’ eruit? Iedere lezer heeft daar wel een beeld van, maar vrijwel niemand vraagt zich af hoe dat beeld tot stand is gekomen. In dit boek worden tientallen schrijversportretten door specialisten onder de loep genomen, en zo ontstaat een ander verhaal over de Nederlandse literatuur. Dit verhaal gaat over beeldvorming, zelfrepresentatie en onvermijdelijk ook over marketing. Van de anonieme middeleeuwen, via prenten, prachtige portretten en auteursfoto’s tot self...

Een rijk geïllustreerde reis door de gordel van smaragd.

Het ‘prachtig ryk van Insulinde dat zich daar slingert om den evenaar, als een gordel van smaragd’. Met die woorden verheerlijkte Multatuli de kolonie Nederlands-Indië in zijn Max Havelaar (1860). In de vroege negentiende eeuw, na de ondergang van de VOC, werd Indië voor het eerst een echte kolonie van Nederland. Vanaf dat moment gingen reizigers op pad om de binnenlanden van Java, Sumatra en de ‘buitengewesten’ te verkennen: ...

De Indische schrijfster Dé-Lilah (pseudoniem van Lucy van Renesse) publiceerde

in 1899 een boek over haar reis over Java. Ze schreef echter ook een verslag van

een reis in 1897 langs de westkust van het tegenwoordige Maleisië. Dit verhaal

van een Indo-Europese vrouw die alleen door een onherbergzaam gebied reist,

wordt nu voor het eerst openbaar gemaakt. Het is fascinerend en uniek vanwege

Dé-Lilah’s hybride en kritische perspectief op het Nederlandse en Engelse

kolonialisme. Maar het is...