De coronacrisis van 2020 wees de mensheid op haar kwetsbaarheid. Honderdduizenden werden ziek of stierven. Maar het probleem is groter: de hele aarde is ziek. Op de beroemde foto Blue Marble (in 1972 genomen vanuit Apollo 17) zien we een mooie kogelronde blauwe planeet. Van grote afstand zie je niets, maar in werkelijkheid lijdt onze planeet aan een nare huidaandoening. Het aardoppervlak is overwoekerd met mensen. In hun kielzog is er een teveel aan landbouwhuisdieren, worden CO2 en methaan i...

Ons land telt een aantal natuurhistorische musea. Eén grote, een krap dozijn kleinere en een hele rits kleintjes. Allemaal verzamelen ze objecten uit de levende, de verloren en de dode natuur, zaden en zoogdieren, opgeprikte insecten en opgezette vogels, gedroogde planten, schelpen, monsters en vreemde beesten op sap. Gezamenlijk beheren ze een onvervangbare schat, de weerslag van wat 'biodiversiteit' in haar meest oorspronkelijke vorm kan zijn. Zonder fossielen is biodiversiteit een uit de ...

In het kielzog van 's werelds meest succesvolle diersoort Homo sapiens hebben steeds meer dieren en planten hun leefgebied naar de stad uitgebreid. Bergketens van glas en beton, hoogindustriële savannes, metrogangen en vuilstortplaatsen vormen minstens zo'n geschikte habitat als oerbos of nieuwe wildernis. Welke gevolgen heeft deze verplaatsing van het strijdtoneel voor Natuurmonumenten en Wereld Natuur Fonds, voor stedenbouwkundigen en architecten; en voor biologen, want moeten de patatmeeu...

De Britse natuurvorser Charles Darwin (1809-1882) was een onstuitbaar schrijver en gretig lezer van brieven. Ruim tienduizend daarvan zijn bewaard gebleven en tonen het belang van correspondentie met collega s, vrienden, critici en bewonderaars voor werkelijk baanbrekende wetenschap.

Op verzoek van de Volkskrant hebben hedendaagse briefschrijvers zich in het Darwinjaar 2009 opnieuw tot Charles Darwin gewend. Met vragen over diens werk, opmerkingen over wat er daarna mee is gebeurd, met kriti...

Al heeft de evolutie geen doel, het ontstaan van de soorten heeft inmiddels wel een rijk verleden. De vis die aan land kroop geeft een compleet overzicht van het ontstaan en de ontwikkeling van het gewervelde dier. Wat zich ook voordeed in de evolutie, van de eerste Big Bang en de tweede Grote Klap tot aan de uitvinding van het wiel: onze ruggengraat hangt van toeval en tegenslag aan elkaar.De mens is dan misschien geen kroon op de schepping, de hand van Jelle Reumer maakt van de evolutie een...

Het grote verhaal van het denken over fossielen

Al eeuwenlang worden fossielen gevonden en bestudeerd maar lang bleef onbekend wat fossielen waren. Het denken erover doorliep een aantal belangrijke paradigmawisselingen. In de loop van drie eeuwen kantelde het beeld; van spontane vormsels van de natuur werden fossielen eerst restanten van de bijbelse zondvloed en daarna overblijfselen van uitgestorven leven. Met het aantal vondsten nam de kennis toe. God verdween als verklarende kracht, de zon...

Wat is natuur? Waarom richten we het landschap in zoals we doen? De Vereniging Natuurmonumenten speelt in Nederland een belangrijke rol als eigenaar en beheerder van grote gebieden met historische, nieuwe en namaaknatuur, zoals het tot natuureiland gecultiveerde Tiengemeten. Natuurmonumenten beheert en stuurt ook mede het verhaal over hoe natuur, landschap of wildernis er in Nederland uit moet zien. Dat is een romantisch negentiende-eeuws verhaal. Grondlegger van Natuurmonumenten en redder va...