De laatste decennia is er een opmerkelijke stijging van het aantal tekenbeten en van het aantal mensen bij wie de ziekte van Lyme wordt geconstateerd. Van alle infectieziekten is de ziekte van Lyme een van de meest complexe, onder andere door het feit dat een teek als tussengastheer optreedt, er tal van gewervelde dieren (vogels, knaagdieren, hoefdieren) bij de overdracht van de bacterie betrokken zijn en er niet één, maar diverse verwante bacteriën de ziekte kunnen veroorzaken. Daarnaast ...

Wie wil nu niet weten hoe het universum werkt.

Op 4 juli 2012 beleefde de natuurkunde een van de grootste triomfen van de moderne tijd. In experimenten op versnellerlab CERN in Genève was een nieuw deeltje gevonden waarover theoretici al tientallen jaren speculeerden. Het higgsdeeltje.

De vondst van dat deeltje is als de ontdekking van een nieuw en onbekend eiland. Een nieuw werelddeel in een zee van kennis. Dat er ergens nieuw land bleek te zijn, zoals de theorie voorspelde, was al geweldig...

HOE ZIET DE TOEKOMST VAN VACCINS VOOR MENS EN DIER ERUIT?

Door de coronapandemie is het belang van vaccins duidelijker geworden dan ooit. Dankzij vaccinatie konden we anderhalf jaar na de uitbraak ons gewone leven weer oppakken. De pandemie heeft onze kunde en kennis over vaccins een enorme boost gegeven, maar legde ook dilemma’s in de samenleving over vaccineren bloot. De politiek en sociale media speelden hierin een belangrijke rol.

De coronavaccins vormen maar een klein onderdeel van al...

Wie vond het getal nul uit? Waar kruisen parallelle lijnen elkaar? En wanneer maakte je vandaag gebruik van abstracte algebra? (Ja, dat heb je gedaan!)

Van de eerste getallen tot de chaostheorie en verder: in deze verhelderende geschiedenis van de wiskunde behandelt Ian Stewart deze en andere fundamentele vraagstukken uit de wiskunde. Op de van hem bekende humoristische wijze beschrijft hij geniale wiskundige ideeën, de briljante wiskundige geesten door de eeuwen heen - mannen én vrouwen - ...

WAT HET IJS VERTELT OVER DE TOESTAND VAN DE AARDE

Weinig gebieden zijn zo magistraal als de ijskappen en gletsjers van de planeet aarde, weinig is zo spannend als het onderzoek ervan. Maar weinig gebieden zijn zo kwetsbaar ook. En de wereld van het ijs verandert razendsnel. In Alles smelt laten Peter Kuipers Munneke en Martijn van Calmthout zien dat het grote smelten inmiddels is begonnen en waar dat toe zal leiden. Niet alleen verdwijnen unieke landschappen vol eindeloze sneeuw en kilometers...

DE VERRASSENDE DIVERSITEIT AAN NATUUR IN DE STAD

Op stadsnatuur werd lange tijd enigszins neergekeken: onkruid, restnatuur, armoedig, onbelangrijk. Maar de laatste jaren kan die natuur rekenen op meer waardering van burgers, beleidsmakers en onderzoekers. Zeker nu de natuur buiten de steden het zwaar te verduren heeft.

De natuur in de stad blijkt verrassend divers en minstens zo waardevol als erbuiten. Zo voelt de scholekster – van oorsprong een wadbewoner – zich er inmiddels thuis. Het ...

HOE TAAL ONS DENKEN EN ONZE CULTUUR BEPAALT

Reizen door de wereld via taal is het overkoepelende thema van dit boek. De reis kan dicht bij huis blijven, in Nederland, maar kan ook verder weg zijn, in Europa of in andere werelddelen. Het kan gaan om de reis die woorden afleggen, het leren van andere talen om te kunnen reizen of de reis van literaire werken.

Vragen die beantwoord worden zijn, onder andere: hoe reis je van droog naar drugs? Hoe gemakkelijk of moeilijk is het om twee verwante ta...

VOOR HET EERST ALLE ASPECTEN VAN STIKSTOF IN ÉÉN BOEK

Voor de coronacrisis was er een andere crisis waardoor Nederland de adem inhield. De stikstofcrisis. De bouw van nieuwe projecten werd stilgelegd, het verkeer werd aan banden gelegd en boeren kregen de wacht aangezegd. Er zijn inmiddels ruim twee jaar verstreken sinds de Raad van State de uitspraak deed over de Programmatische Aanpak Stikstof (PAS); daarmee zat van het ene op het andere moment Nederland op slot. De Raad van State keurde ...

WEERSEXTREMEN VORMEN EEN GEVAARLIJK NIEUW NORMAAL

Wat is nog een normale regenbui en wanneer is een stortbui een teken van klimaatverandering? Wanneer is hitte niet meer gewoon zomers heet, maar extreem weer? In NIET NORMAAL onderzoekt natuurkundige en schrijver Martijn van Calmthout hoe de geleidelijke opwarming van de aarde steeds vaker leidt tot onevenredig heftig weer. Stormen, hittegolven, stortregens, overstromingen zijn geen toevallige uitschieters meer, maar vormen een gevaarlijk nieu...

DE ONBEKENDE WERELD ACHTER ONS FAVORIETE FRUIT

Midden vorige eeuw was de banaan in Nederland nog een exclusieve delicatesse. Nu is dit exotische fruit niet meer weg te denken uit de winkels. De banaan is ’s werelds meest gegeten fruit. Maar de banaan heeft het zwaar te verduren. Diverse soorten schimmels bedreigen de wereldwijde teelt. Met grote hoeveelheden bestrijdingsmiddelen wordt de productie overeind gehouden, maar hoe lang nog? En er is nog een probleem: de bananenproductie heeft een...