Oekraïne betekent letterlijk vertaald ‘Grensland’. Dit grensgebied, waar door de eeuwen heen grote mogendheden als Polen en Rusland, het Habsburgse en Ottomaanse rijk, nazi-Duitsland en de Sovjet-Unie met elkaar in botsing kwamen, is pas sinds het uiteenvallen van de USSR in 1991 een onafhankelijke republiek.

Ruslandkenner en historicus Marc Jansen (1946) verklaart in dit rijk geïllustreerde overzichtswerk onder veel meer de langzame ontstaansgeschiedenis van Oekraïne, de rol van de Ta...

Al sinds de publicatie in 1944 speelt Kapitalisme en slavernij van Eric Williams een centrale rol in de wetenschappelijke debatten rond slavernij en kolonialisme. In 2022 maakte het, geheel verdiend, de oversteek naar een breed publiek, toen het opnieuw de bestsellerlijsten beklom. Dat succes sluit aan bij de zoektocht naar een nieuw begrip van een verleden van kolonialisme, slavernij en racisme, en de diepe sporen die dat verleden achterlaat in het heden.

‘Meneer Williams,’ reageerde ee...

In Martelaarschap verkeert J.J. Voskuil in een diepe existentiële crisis. Zijn laatste strohalm, het dagboek dat hem al 27 jaar dag in dag uit lucht geeft, biedt hem geen uitweg meer. Halverwege 1966 houdt hij helemaal op met zijn notities. Hij ploetert dan nog wanhopend door aan Binnen de huid, zijn geniale zelfafrekening, die hij begin 1968 voltooit. Daarna valt hij stil, tot hij in 1972 de pen weer oppakt en het schrijven herontdekt. Eerst wat plichtmatig, maar al snel raakt Voskuil in ee...

Het bekendste verhaal is dat van Anne Frank. Maar er zijn veel meer onderduikverhalen, die we nauwelijks kennen. Hoe ging dat onderduiken, waar kon je naartoe? Hoe is het om niet de vrijheid te hebben om te zijn wie je bent, te geloven wat je wilt, te kunnen zeggen wat je wilt? De onderduik was een ‘snelkookpan’ voor emoties en ervaringen, angst, haat, liefde, verraad en onbaatzuchtigheid.

Na hun bijzonder succesvolle boek Andere Achterhuizen verzamelden Marcel Prins en Peter Henk Steenhu...

‘De keizer is dood, lange leve de keizer.’ Zo voelde het waarschijnlijk ook in 54, na de moord op de Romeinse keizer Claudius. De nieuwe keizer, Nero, leek een verademing. Zijn leraar, de filosoof Seneca, schreef nog wel een lovende grafrede over Claudius, waarmee Nero goede sier kon maken. Maar voor gebruik in kleine kring aan het hof schreef Seneca ook een bijtende satire op de gestorven vorst.

Daarin probeert de arme Claudius verwoed een plekje te krijgen tussen de goden. Tevergeefs. ...

Sinds haar romandebuut Bleekers zomer (1972) is Mensje van Keulen niet meer weg te denken uit de Nederlandse letteren. Ze is een verhalenschrijver pur sang en weet als geen ander haar personages met een paar pennenstreken tot leven te wekken. Bijna achteloos kan ze een verhaal over gewone mensen uit de hand laten lopen.

Of het nu haar indringende romans, openhartige dagboeken of sublieme verhalen zijn, Van Keulens werk wordt gekenmerkt door eenzaamheid, teleurstellingen en ons onvermogen om ...

Naakt in de vliet springen. Heel hard gillen. Op de grond vallen en kermend door de modder rollen. Dat is wat Nicolien Mizee denkt als iemand haar goedbedoeld de snelste route probeert uit te leggen van A naar B. Mizee kampt al van kindsbeen af met een verlammende verdwaalkwaal. Dat maakt elke wandeling tot een schier onmogelijke opgave. Tot ze de beschikking krijgt over een TomTom en de route intypt naar de Zuidpier in IJmuiden.

Die wandeling kent maar één optie: heen en terug. Ze loopt t...

Als iemand de statuur van het essay in Nederland hooghoudt, dan is het Tijs Goldschmidt. Hij toont aan dat het genre niet moeilijk is, maar juist een sprankelende uitdaging om mee te denken. Goldschmidts essays zijn voor alle zintuigen en kunnen alleen op het puntje van de stoel genuttigd worden.

De jury van de P.C. Hooft-prijs omschrijft Tijs Goldschmidt als een essayist pur sang: ‘Hij schrijft nooit zomaar een populairwetenschappelijke verhandeling, hij bedrijft literatuur. Hij formuleert...

In het succesvolle Crapuul. Kroniek van een krottenwijk (2022) schetste Frank Bokern de verpaupering van het Stokstraatkwartier in Maastricht, ooit een schitterende patriciërsbuurt. Met Het Jekerkwartier. Broedplaats van vrolijk verzet gaat het verhaal verder. Als de gemeente het Stokstraatkwartier in 1961 eindelijk drastisch gaat saneren, verhuist Pater Castorius, de zielenherder van het buurtje, met zijn buurthuis naar het Jekerkwartier. Reden voor Frank Bokern om nu dit stadsdeel onder de...

In Onderling brengt Miek Zwamborn de Schotse wildernis die haar omringt in kaart. Door zichzelf onder te dompelen, door te lopen, foerageren en zwemmen probeert zij verschillende gronden, vegetatie en aanwezige dieren beter te leren kennen. Ze léést het landschap.

Onderling is een bonte dwarsdoorsnede, samengesteld uit stukken die zich afwisselend te midden van trilveen, onder water, op het wad, diep in het Keltische oerbos en op de geërodeerde rotsen afspelen. In deze heel verschillende g...