Lev Tolstoj (1828-1910) heeft na een geloofscrisis rond 1880 een omvangrijk oeuvre geschreven over kerk en maatschappij met een sterk persoonlijk doorleefd religieus besef. Zijn missie was om de mensen, ongeacht hun religie of andere persoonlijke overtuigingen, deelgenoot te maken van zijn zoektocht naar de waarheid. In 'Over de betekenis van het leven' behandelt Tolstoj de tijdloze levensvragen op een unieke erudiete wijze. Waarom en waartoe zijn wij hier op aarde? Hoe moeten wij leven? Is d...

In het pamflet 'Tegen Oorlog' werkt de grote humanist Erasmus (1469-1536) zijn kritiek op het geweld van kerk en staat op overtuigende wijze uit. Hij baseert zich daarbij op de leer van Christus, waarvan hij weinig terugzag in de praktijk van alledag, noch bij de geestelijkheid noch bij de wereldlijke machthebbers. In plaats van volk en vorsten Jezus' boodschap van broederliefde en geweldloosheid te onderwijzen nam de kerk actief deel in het geweld door wederzijds legers en wapenen te zegenen...

'Het Koninkrijk Gods is binnen in U' kan in de eerste plaats worden beschouwd als een profetie over Rusland, waarin Tolstoj op grond van eigen waarnemingen een radicale maatschappijanalyse geeft. Het is verbluffend hoe treffend Tolstoj de gebeurtenissen in Rusland in de 20ste eeuw voorspelt en hoe actueel het boek nog steeds is voor de huidige Russische situatie waar overheidsgeweld in het binnenland en militair ingrijpen in het buitenland regelmatig plaatsvinden. In de tweede plaats richt To...