Vertaling en annotatie door Gerrit Steunebrink en Koenraad VerryckenDilthey is niet weg te denken uit de geschiedenis van de moderne filosofie. Hij is één van de grondleggers van de hermeneutiek. Hij staat daardoor aan de wieg van de wetenschapsleer van de geesteswetenschappen en is tevens de peetvader van grootheden als Heidegger en Gadamer die zijn hermeneutiek filosofisch verder ontwikkeld hebben.In de hier voor het eerst in het Nederlands vertaalde sleuteltekst - de slotbeschouwing uit ...

"Het gaat erom een waarheid te vinden die voor mij waarheid is, de idee te vinden waarvoor ik wil leven en sterven."

Met deze woorden schreef de jonge Søren Kierkegaard (1813-1855) zich de onsterfelijkheid in. Ze zijn ontleend aan zijn dagboekaantekeningen die hij in de zomer van 1835 in Gilleleje schreef, en vormen de kiem van een omvangrijk en invloedrijk oeuvre in de geschiedenis van de wijsbegeerte en de theologie.

In Kierkegaards dagboeken wordt het fameuze 'Gilleleje-fragment' voorafge...

Mensen zijn ervan overtuigd dat ze zonder liefde niet kunnen leven. Wetenschappers stellen unaniem vast dat liefdevolle mensen gezonder en gelukkiger zijn dan mensen die geen liefde kunnen geven en mensen die liefde ontberen. Tegelijkertijd constateren ze dat de moderne mens niet meer weet wat liefde is. In 'Wat is liefde?' proberen de auteurs een antwoord te formuleren op deze eeuwenoude vraag. Van het vroege Jodendom en de oude Grieken, via de middeleeuwen naar de moderne tijd nemen de aute...

Voor ons is het vanzelfsprekend kleuren als zelfstandige grootheden met een eigen karakter te beschouwen. We beseffen meestal niet dat die zienswijze sterk door onze cultuur is bepaald en dat kleuren in andere tijden en in andere culturen geheel anders ervaren werden. Zo hebben in het oude Griekenland filosofen kleurmengsels beschreven die voor ons op het eerste gezicht volstrekte raadsels zijn omdat we de achtergrond van hun denkwijze niet kennen.

Een tekst die ons in staat stelt om iets van...

Levensbeaming is de eerste aanduiding van het leerproces dat in dit boek filosofisch wordt omschreven. Minachting of verwaarlozing van delen van de werkelijkheid (zoals materie, lichaam, gevoel, verstand) is evenzeer een karikatuur van spiritualiteit als exclusivistische verabsolutering van enig deel van de werkelijkheid (eigen volk of klasse; een heilig boek of instituut; markt, mode, media). Levensbeaming, niet in de zin van berusting of van alles toejuichen wat er gebeurt. Maar eerder zoal...

Muziek is iets waar we van kunnen genieten en waar we helemaal in kunnen opgaan. Misschien is het wel de kunst waar we ons van alle kunsten het meest in kunnen verliezen. Dat is een groot raadsel. Hoe komt het dat dit abstracte verschijnsel, bestaande uit pure klank, ons zo kan ontroeren en vervoeren?In het Nederlandse taalgebied bestaan nauwelijks boeken waarin op een filosofische manier over muziek gesproken wordt. Dit boek voorziet in die leemte. Er zijn beschouwingen in gebundeld over cen...

'Opbouwende toespraken in verschillende geest' bevat enkele hoogtepunten uit Kierkegaards schrijverschap. De bekende toespraak 'Zuiverheid van hart is één ding te willen' belicht de thematiek van vertwijfeling en zelfwording. Kierkegaard doet dat in een stijl die opbouwend en tegelijk ook beeldend en ironisch is. In het tweede deel van het boek verschijnen de lelies op het veld en de vogels in de lucht als verrassende leermeesters in onbezorgdheid en menselijkheid. In het laatste deel laat ...

Klein maar dapper is in eerste instantie een bundel verhalen die kinderen (maar ook volwassenen!) prikkelt tot nadenken over fundamentele vragen. Door de toevoeging van verwerkingsvragen en toelichtingen is dit boek tevens te gebruiken als een methode die een verband legt tussen de natuurlijke kinderlijke interesse in verschillende levensvragen en het belang van het beter denken en communiceren.

De karakters in de verhalen van Klein maar dapper worden geboeid door het anders denken, het classi...

De stormachtige ontwikkeling van de sport tot een breed maatschappelijk verschijnsel roept veel vragen en problemen op. Is sport een afspiegeling van de maatschappij, of juist niet? Waarom mag een sporter geen doping gebruiken en een musicus of politicus wèl? Is kooivechten een sport, en wat moeten we eigenlijk verstaan onder 'fair play'? Is beroepssport nog 'spel' te noemen, en vormt de aanleg van steeds maar nieuwe golfbanen geen aanslag op het milieu?

Dit boek gaat over de filosofische uit...

In 1848 heeft Søren Kierkegaard al een omvangrijk oeuvre geschreven. Een groot deel daarvan is onder verschillende pseudoniemen verschenen. Wanneer in de zomer van dat jaar een tweede druk van zijn eerste pseudonieme werk, 'Of/Of', in het verschiet ligt, vindt Kierkegaard het wenselijk die uitgave te voorzien van een toelichting - temeer daar hij overweegt een punt achter zijn werkzaamheid als schrijver te zetten. Daartoe schrijft hij in de zomer van 1848 'Het gezichtspunt voor mijn schrijve...