‘De keizer is dood, lange leve de keizer.’ Zo voelde het waarschijnlijk ook in 54, na de moord op de Romeinse keizer Claudius. De nieuwe keizer, Nero, leek een verademing. Zijn leraar, de filosoof Seneca, schreef nog wel een lovende grafrede over Claudius, waarmee Nero goede sier kon maken. Maar voor gebruik in kleine kring aan het hof schreef Seneca ook een bijtende satire op de gestorven vorst.

Daarin probeert de arme Claudius verwoed een plekje te krijgen tussen de goden. Tevergeefs. ...

Een mooie baan, veel geld verdienen, aandacht en bewondering krijgen… dingen waarvan veel mensen dromen. Maar volgens de Romeinse filosoof Seneca (eerste eeuw n.Chr.) moeten we daar juist vanaf. Het leven is te kort, zegt hij, om te verspillen aan bijzaken. Richt je liever op wat er werkelijk toe doet: op innerlijke kracht en kwaliteit, op zelfbeheersing, op het goede. Alleen zo kan een mens het ware geluk bereiken.

Seneca’s tijdloze raad staat verwoord in zijn geliefde Brieven aan Lucili...

Het is mooi om een ander een dienst te bewijzen of

iets te geven. Maar wat willen we dan eigenlijk bereiken?

Iets voor onszelf? Of is het belangeloze goedheid

zoals die van de goden? Omgekeerd kun je vragen wat

de beste reactie is als we iets krijgen. Dankjewel zeggen,

minstens. Maar geldt dat ook in een hiërarchische

relatie? En moeten we niet ook zo snel mogelijk iets

terugdoen?

Over deze vragen schreef Seneca een boek, Gunsten

(De Beneficiis). Uit dat omvangrijke werk zijn in deze

uitgave...