‘Het was prachtig zoals de wielen van de wagons in het begin in Nederland rolden …’ aldus een trotse Adolf Eichmann, het organisatorische meesterbrein achter de deportaties van de joden uit de door nazi-Duitsland bezette gebieden naar de vernietigingskampen, enkele jaren na de oorlog. Hij had alle reden tevreden te zijn. In geen enkel ander West-Europees land werd zo’n groot deel van de joodse bevolking weggevoerd en vermoord, en dat had ook te maken met de medewerking van veel Nederl...

Op de valreep als arts afgestudeerd in Utrecht. Daarna direct door naar Westerbork. En van daaruit maakte Isaac Cohensius een lange en barre tocht naar diverse zogenoemde ‘Cosel-kampen’ in de buurt van Auschwitz-Birkenau. Dat waren dwangarbeiderskampen ten behoeve van de Duitse industrie, waar Organisation Schmelt een belangrijke rol speelde. Isaac was daar arts, waar hij een niet te benijden rol vervulde tussen de kampbewaking en collega-gevangenen. De arme Amsterdamse Joden vertrouwden ...

Op 27 oktober 2024 beginnen de festiviteiten rondom de 750ste verjaardag van de stad Amsterdam. In deze geactualiseerde editie van Amsterdam vertelt Russell Shorto de geschiedenis van de meest vrijzinnige stad ter wereld. Van de aanleg van de eerste grachten in de veertiende eeuw tot het begin van de eenentwintigste eeuw, wanneer de zo gekoesterde vrijzinnige idealen onder vuur liggen. Met een nieuw voorwoord en een nieuw hoofdstuk over hoe Amsterdam veranderd is in de tien jaar sinds de eers...

Een volkomen toevallige waarneming bezorgde Christiaan Eijkman een Nobelprijs. Eind negentiende eeuw was hij naar Nederlands-Indië gegaan om de oorzaak van de ziekte beriberi te ontdekken aan de hand van experimenten met kippen die aan een soortgelijke ziekte leden. Toen de kok ze een paar weken lang ongepelde in plaats van witte rijst te eten had gegeven – hij vond gekookte militaire rijst te goed voor civiele kippen – werden ze weer beter. Eijkman zag in dat het zilvervliesje een stof ...

Reisverhalen uit West en Oost

Tussen 1590 en 1623 publiceerden Theodor de Bry en zijn zonen Johan Theodor en Johan Israël (afkomstig uit Leuven) een verzameling van teksten over de buiten-Europese wereld. Er is een West-Indische reeks met

werken over Amerika en de Nederlandse en Engelse wereldomzeilingen (twaalf delen) en een Oost-Indische reeks met werken over Afrika en Azië (elf delen). Het laat zien hoe volken in West en Oost destijds gezien werden.

De teksten worden aangeduid als ‘rei...

De legendarische Han Hollander was de eerste en lange tijd enige sportverslaggever op de Nederlandse radio. In maart 1928 debuteerde hij bij de nog jonge AVRO met een rechtstreeks verslag van de voetbalinterland Holland-België. Zijn optreden, vanuit een mobiel hokje op het dak van het stadion, was direct een sensatie. Hollander zette de toon voor de generaties radioverslaggevers die na hem zouden komen, van Theo Koomen tot Jack van Gelder.

In deze meesterlijke en meeslepende biografie verte...

'Ik vraag u: Willen jullie een totale oorlog?', aldus Joseph Goebbels op 18 februari 1943 in het Berlijnse Sportpalast. Zijn rede wordt beschouwd als een verraderlijk voorbeeld van nazi-propaganda. De genocide op de Joden wordt er nauwelijks in verhuld. Het publiek reageert met gejuich op de uitbarstingen van de minister. Met zijn toespraak zette Goebbels zichzelf neer als de vertegenwoordiger van een Duitse 'Volksgemeinschaft'. Voor de minister van Propaganda stond er echter meer op het spel...

Blik op een vernieuwd Bokrijk, een architecturale heropleving van eeuwenoud vakmanschap

Bokrijk is klaar voor de toekomst. Wat begon als een gedurfde visie groeide uit tot een ambitieus project: de restauratie van 124 historische gebouwen in het Openluchtmuseum. Dit boek markeert het hoogtepunt van acht intense jaren van vakmanschap en research. Fotograaf Luc Daelemans brengt het gerestaureerde Bokrijk in beeld in de iconische Becher-stijl. De gebouwen kijken recht in de lens, steeds in dezel...

In januari 1945 probeert in Oost-Pruisen een konvooi vrachtwagens met Duitse vluchtelingen uit handen van de Russische troepen te blijven. Mijn oom Arie van der Knaap (1920, Rozenburg) is een van de chauffeurs, hij is door de Organisation Todt (O.T.) in mei 1943 als dwangarbeider naar Estland gestuurd. In de omgeving van Allenstein krijgt hij een lekke band. Botte bandenpech in de vrieskou. ‘Rijden jullie maar door’, zegt hij tegen de konvooileider, ‘ik ben zo klaar’. Het is het aller...