Al sinds de publicatie in 1944 speelt Kapitalisme en slavernij van Eric Williams een centrale rol in de wetenschappelijke debatten rond slavernij en kolonialisme. In 2022 maakte het, geheel verdiend, de oversteek naar een breed publiek, toen het opnieuw de bestsellerlijsten beklom. Dat succes sluit aan bij de zoektocht naar een nieuw begrip van een verleden van kolonialisme, slavernij en racisme, en de diepe sporen die dat verleden achterlaat in het heden.

‘Meneer Williams,’ reageerde ee...

In Martelaarschap verkeert J.J. Voskuil in een diepe existentiële crisis. Zijn laatste strohalm, het dagboek dat hem al 27 jaar dag in dag uit lucht geeft, biedt hem geen uitweg meer. Halverwege 1966 houdt hij helemaal op met zijn notities. Hij ploetert dan nog wanhopend door aan Binnen de huid, zijn geniale zelfafrekening, die hij begin 1968 voltooit. Daarna valt hij stil, tot hij in 1972 de pen weer oppakt en het schrijven herontdekt. Eerst wat plichtmatig, maar al snel raakt Voskuil in ee...

Sinds haar romandebuut Bleekers zomer (1972) is Mensje van Keulen niet meer weg te denken uit de Nederlandse letteren. Ze is een verhalenschrijver pur sang en weet als geen ander haar personages met een paar pennenstreken tot leven te wekken. Bijna achteloos kan ze een verhaal over gewone mensen uit de hand laten lopen.

Of het nu haar indringende romans, openhartige dagboeken of sublieme verhalen zijn, Van Keulens werk wordt gekenmerkt door eenzaamheid, teleurstellingen en ons onvermogen om ...

Als iemand de statuur van het essay in Nederland hooghoudt, dan is het Tijs Goldschmidt. Hij toont aan dat het genre niet moeilijk is, maar juist een sprankelende uitdaging om mee te denken. Goldschmidts essays zijn voor alle zintuigen en kunnen alleen op het puntje van de stoel genuttigd worden.

De jury van de P.C. Hooft-prijs omschrijft Tijs Goldschmidt als een essayist pur sang: ‘Hij schrijft nooit zomaar een populairwetenschappelijke verhandeling, hij bedrijft literatuur. Hij formuleert...

Strijd om de ziel is een biografie van psychiater en psychoanalyticus P.C. Kuiper (1919-2002). Kuiper werd aan het eind van de twintigste eeuw bekend als de psychiater die zelf depressief werd. Hij publiceerde daarover Ver heen. Verslag van een depressie, dat een bestseller werd. In Ver heen was Kuiper echter minder open over de oorzaken van zijn depressie dan hij deed voorkomen. In Strijd om de ziel vertelt Hilberdink het verhaal dat voor de lezers van zijn boek verborgen moest blijven. Rode...

In het tweede deel van zijn dagboeken is Voskuil op zoek naar een levensweg die hem niet zal verstikken. Nadat hij zijn baan aan de Rijkskweekschool in Groningen opgeeft, vlucht hij terug naar Amsterdam, ervan overtuigd afzijdig van de maatschappij te kunnen leven. Maar de idylle van zijn beschermde jeugd en studententijd is voorbij. Hij ziet weldra in dat zijn ‘onmaatschappelijkheid uit trots’ kinderspel en lafheid is. Hij accepteert een pretentieloze baan bij een niet serieus te nemen w...

Weinig Nederlanders konden zo helder en scherp, zo tegendraads en geestig schrijven als Karel van het Reve (1921–1999). Hij schreef over de meest uiteenlopende onderwerpen, van de Russische literatuur (zijn vakgebied) tot de psychoanalyse, van de vraag of het Nederlands teloorgaat tot de Sonate facile van Mozart.

Deze bundel bevat korte stukken en langere essays. Van het Reve kon zijn tijdgenoten choqueren, bijvoorbeeld met de Huizingalezing uit 1978 over literatuurwetenschap, maar stak oo...

In Zaandam woont een man tussen een wel heel bijzondere verzameling: Ed Brinkkemper houdt zich al tientallen jaren bezig met vooral Nederlandse en Vlaamse plantenboeken, waar hij een imposante collectie van heeft opgebouwd. Van Dodoens Cruydeboeck uit 1554 tot de befaamde Flora Batava en J. Commelins Horti Medici Amstelodamensis uit 1697; rij aan rij staan er prachtige en belangrijke boeken over de planten om ons heen. De afbeeldingen die ze bevatten zijn van een ongekende schoonheid.

Samen m...