Martin Heideggers meesterwerk Zijn en tijd uit 1927 is en blijft een boek dat zowel leken als beroepsfilosofen prikkelt en intrigeert. Voor elke generatie lezers rijst echter ook opnieuw de vraag hoe greep te krijgen op dit bergmassief. De filosoof Paul Heeffer herleest in Ontologie en subjectiviteit Heideggers geschrift vanuit een specifieke vraagstelling. Centraal daarbij staat het subject, een begrip dat sinds de moderne tijd een belangrijke plaats inneemt in de continentale wijsbegeerte. ...

Het is dit jaar 25 jaar geleden dat de Franse filosoof Michel Foucault overleed. Zijn naam en faam dankte hij in de jaren zestig en zeventig onder de jongere generaties aan zijn kritiek op de menswetenschappen, zoals criminologie, pedagogie, psychologie en psychiatrie. Hij zag in deze vorm van kennis de macht aan het werk en trok de wetenschappelijkheid van deze disciplines openlijk in twijfel. Het was Rudi Visker die in zijn boek Michel Foucault en de menswetenschappen (1990) nauwgezet het t...

In 'De moderne Helicon' (1792) neemt Arend Fokke Simonsz zijn schrijvende tijdgenoten genadeloos op de hak. Het verhaal gaat over de Griekse god Apollo, die een winkel in poëzie heeft geopend. Schrijvers komen van heinde en verre om daar poëtisch taalgebruik en metaforen te kopen. De vreemdste attributen staan in de vitrines: van kloppende harten tot lillende ingewanden en ledematen van suiker. En voor de gevoelige dichter is er een groot assortiment zilte tranen.

Fokke bekritiseert het bela...

In literaire genres krijgt de verbeelding alle ruimte, maar in wetenschappelijke teksten wordt het beeld met achterdocht benaderd. Van de drie talen die de mens beheerst - die van het beeld, het woord en het getal - gebruikt de wetenschapper doorgaans de laatste twee. En bij voorkeur wordt bestaande beeldvorming in onderzoek door cijfers, geijkte termen en symbolen verdrongen. Nadere beschouwing leert echter dat ook in het wetenschappelijke denken de verbeelding een structurerende rol speelt,...

'Denken over vertalen' verscheen voor het eerst in 2004. Een echt overzicht van de vertaalbeschouwing in de breedste zin van het woord bestond toen nog niet. Dit tekstboek voorzag met succes in deze behoefte en beleeft nu een tweede druk. Het denken over vertalen staat nooit stil en deze tweede druk is dan ook hernieuwd en grondig aangevuld. Het boek kent drie zwaartepunten: geschiedenis & beschrijving, kritiek & methodiek en reflectie & theorie. De eerdere selectie, waarmee de samenstellers ...