Levensecht. Nep is geen optie

Al sinds de oudheid verzetten filosofen zich tegen bedrog en hypocrisie. Vanaf het einde van de negentiende eeuw nemen de expliciete aanklachten tegen het veinzen of elkaar misleiden toe, en het verlangen naar echtheid wordt steeds sterker.

Volgens Ann Van Sevenant is de post-fake tijd aangebroken, met waarachtigheid en levensechte ervaringen voorop. Ze geeft het woord aan een reeks denkers uit verschillende domeinen, zoals de esthetica, antropologie, filosofie, ...

In een wereld waarin alles meetbaar is en je altijd méér kunt doen, is het lastig stil te staan. Niemand ontkomt aan de kapitalistische ratrace. Filosoof Lieke Knijnenburg worstelt hier al sinds haar studie mee. De productiviteitsfetisj leert dat hard werken beter is dan ontspannen, dat onze waarde als mens afhangt van onze productiviteit en dat we altijd meer kunnen doen. Ver buiten de werksfeer (bijvoorbeeld in het domein van relaties) verdringt dit ideaal andere ideeën over ...

Universiteiten worden niet alleen meegesleept in de cultuurstrijd, ze gaan in de strijd ook vaak mee voorop. Daarbij zijn universiteiten inderdaad de linkse bolwerken waarvoor velen ze houden. Hoe komt dat? Wat is de impact ervan op hun onderzoek en hun posities, bijvoorbeeld in het gebruik van onderzoeksresultaten door beleid? Dit boek onderzoekt wat 'links' en 'rechts' betekent, wat de rol van ideologie is, waarom waarden onvermijdelijk een rol spelen in de wetenschap, en waarom dat niet al...

300 jaar geleden werd Immanuel Kant geboren. We zien hem als het toonbeeld van de rationaliteit, als een van de grootste filosofische gidsen naar de fundamenten van kennis, goedheid en schoonheid uit de Westerse geschiedenis. Vandaag zou hij in een heel andere wereld wakker worden.

Emotie is belangrijker dan ooit. Iedereen lijkt zijn eigen beste versie van de waarheid te hebben, gebaseerd op de eigen leefwereld. Waarom doen we er vandaag alles aan om dat idee te vergeten, en om over het eigen...

Kriskras trok auteur Martin Harlaar door het Land van Woke, dat hem in toenemende mate voorkwam als een mengeling van Lewis Carrolls Alice in Wonderland en George Orwells 1984. Soms alleen maar bizar en lachwekkend, vaak ook bedreigend en angstaanjagend. Zijn reisverslagen zijn te lezen in het eerste deel van dit boek.

Universiteiten liggen in de frontlinie van de Social Justice War. In hoeverre staan het vrije woord en de wetenschappelijke methode onder druk als gevolg van het woke-activisme...

In De ontkenning van de dood (1973) pakt Becker het probleem van de grootste leugen van het menselijk bestaan aan: de weigering om de eigen sterfelijkheid te onderkennen. De gehele beschaving lijkt zichzelf namelijk te beschermen tegen het besef van de dood als einde van het leven. Volgens Becker leven we behalve in onze tastbare wereld ook in een symbolische, waarin zich de overtuiging van onze onsterfelijkheid bevindt. We scheppen om herinnerd te worden, om deel uit te maken van iets waarva...

Iedere dag jakkeren we door onze levens op weg naar… wat eigenlijk? Geluk? Verbinding? Zin? Hebben we de hoop daarop niet opgegeven toen we God dood verklaarden en ons wereldbeeld toevertrouwden aan de wetenschap? Als we realistisch zijn, weten we dat ons niets anders wacht dan het oneindige zwarte gat van de dood. De wetenschap zal ons niet redden... of toch? Want is het niet juist de sterrenkunde die ons vertelt dat wij allemaal uit dezelfde zeven elementen bestaan, gecreëerd in de gloei...

Wat betekent vrijheid? Die vraag is en wordt door talloze grote denkers gesteld. Het vergt een onafhankelijke en scherpe geest als Maggie Nelson, met recht een van de meest geroemde cultuurcritici van onze tijd, om er iets over te schrijven dat fris, verhelderend en opwindend is.

In Over vrijheid observeert Nelson hoezeer het begrip vrijheid verbonden is met haar tegenpolen. Met beperking, plicht, discipline, verslaving, dogmatische ideologie. Ze zoekt vrijheid daar waar

ze het vaakst verded...

Onze wereld wordt kleiner. Mensen trekken zich terug in hun eigen informatiebubbel en communiceren voornamelijk met geestverwanten op sociale media. Het wantrouwen tegen politici, rechters, wetenschappers, journalisten en iedereen van buiten neemt toe. Uitspraken van de Amerikaanse president over 'fake news', 'alternative facts' en 'post-truth' wakkeren de trend verder aan.

In dit klimaat lijkt het beroemde boek 'La Trahison des clercs' (1927) rechtstreeks aan ons geadresseerd. De auteur, Ju...

Moraal was sinds mensenheugenis het exclusieve domein van filosofie en theologie, totdat bioloog Charles Darwin in The Descent of Man (1871) als eerste opperde: ‘Elk dier dat met uitgesproken sociale instincten is toegerust (…) zou onvermijdelijk een moraal of geweten verwerven zodra zijn intellectuele vermogens even goed of bijna even goed ontwikkeld zouden zijn als die van de mens.’

Pas een eeuw later kwam het onderzoek naar moraal goed op gang in empirische wetenschapsdisciplines als...