'Make America great again!', 'terug naar de VOC-mentaliteit!'. Vooral in populistische kringen wordt hunkerend verwezen naar tijden waarin alles zo goed was. Hierbij wordt echter niet verwezen naar een feitelijk historisch, maar naar een 'utopisch' verleden. Een utopisch beeld van het verleden, met weglating of manipulatie van onwelgevallige feiten. Op die manier wordt het verleden maakbaar en wendbaar. Is het wendbaar gemaakte verleden een vluchtweg uit een wereld die te open en te onzeker i...

Met een voorwoord van Martin Sommer

Is onze rechtsstaat nog een gezagsvolle orde? Of verandert deze sluipenderwijs in een machtsorde? Achter de opbouw van onze democratische rechtsstaat, met algemeen geldende waarden en grondrechten, is het burgerschap een drijvende kracht geweest. Burgerschap brengt niet alleen rechten, maar ook plichten en een verantwoordelijkheid voor het algemeen belang met zich mee. Al geruime tijd loopt de betrokkenheid van de burger bij de representatieve democratie ec...

Donkere wolken pakken zich samen boven onze democratische rechtsstaat. Deze dankt zijn bestaan aan een langdurig ontwikkelingsproces. De rechtsstaat biedt de mens emancipatie, rechten en vrijheden. Deze verworvenheden houden alleen stand als ze hun basis vinden in een institutionele orde. Instituties geven de maatschappij structuur op basis van gezag.

Echter, de institutionele orde, en daarmee de democratische rechtstaat, is in verval. Hét symptoom van dit verval is het populisme. Wat nu dr...

Het populisme is wereldwijd in opkomst. Het speelt in op gevoelens van onvrede en onzekerheid, zelfs in een sociaal en economisch ongekend welvarende wereld. Voor veel mensen biedt het populisme een verleidelijk verhaal over nationale identiteit, soevereiniteit en het eigen volk. Moderne populisten buiten die onvrede uit. Maar wat maakt het populisme zo verleidelijk? En wat maakt het zo gevaarlijk? Wat is het populisme eigenlijk?

'De populistische verleiding' biedt een indringende analyse van...

Artikel 50 van de Grondwet beschrijft de kern van onze representatieve democratie: het gekozen parlement vertegenwoordigt het gehele Nederlandse volk. Wet en recht gelden voor iedereen op dezelfde manier. De toeslagenaffaire, de milieuproblematiek en de aardbevingsellende laten echter zien dat velen zich niet meer vertegenwoordigt voelen. Ons democratisch bestel lijkt achteloos met zijn burgers om te gaan en het parlement maakt zichzelf machteloos. De democratie raakt ontwricht. Politieke par...