Lucius Annaeus Seneca speelt een centrale rol in de Romeinse literatuur en politiek. Als auteur van veel gelezen en vertaalde filosofische brieven en psychologische traktaten is hij een vermaard pleitbezorger van stoicijnse deugden als gelijkmoedigheid, mildheid en gemoedsrust. Tot in de huidige eeuw staat hij te boek als de filosoof van de redelijkheid, op wie emoties geen enkel vat hebben. Maar de tragedies van Seneca verbeelden juist het tegengestelde: ze zijn doordesemd van de politieke w...

‘De keizer is dood, lange leve de keizer.’ Zo voelde het waarschijnlijk ook in 54, na de moord op de Romeinse keizer Claudius. De nieuwe keizer, Nero, leek een verademing. Zijn leraar, de filosoof Seneca, schreef nog wel een lovende grafrede over Claudius, waarmee Nero goede sier kon maken. Maar voor gebruik in kleine kring aan het hof schreef Seneca ook een bijtende satire op de gestorven vorst.

Daarin probeert de arme Claudius verwoed een plekje te krijgen tussen de goden. Tevergeefs. ...

Leed en narigheid zijn van alle tijden. En vaak is er maar één ding tegen te doen: je eigen houding veranderen, innerlijk weerbaar worden. Voor Seneca kan dat alleen langs de weg van de rede. In twee puntige essays levert hij rationele argumenten om ellende het hoofd te bieden.

Troost schreef Seneca in de jaren dat hij was verbannen naar Corsica (41-49). Hij spreekt zijn moeder Helvia moed in en betoogt tegenover haar dat ballingschap helemaal niet erg is. Een wijs man is overal thuis, is ...

Lucius Annaeus Seneca speelt een centrale rol in de Romeinse literatuur en politiek. Als auteur van veel gelezen en vertaalde filosofische brieven en psychologische traktaten is hij een vermaard pleitbezorger van stoicijnse deugden als gelijkmoedigheid, mildheid en gemoedsrust. Tot in de huidige eeuw staat hij te boek als de filosoof van de redelijkheid, op wie emoties geen enkel vat hebben. Maar de tragedies van Seneca verbeelden juist het tegengestelde: ze spiegelen de politieke werkelijkhe...

Een mooie baan, veel geld verdienen, aandacht en bewondering krijgen… dingen waarvan veel mensen dromen. Maar volgens de Romeinse filosoof Seneca (eerste eeuw n.Chr.) moeten we daar juist vanaf. Het leven is te kort, zegt hij, om te verspillen aan bijzaken. Richt je liever op wat er werkelijk toe doet: op innerlijke kracht en kwaliteit, op zelfbeheersing, op het goede. Alleen zo kan een mens het ware geluk bereiken.

Seneca’s tijdloze raad staat verwoord in zijn geliefde Brieven aan Lucili...

LUCIUS ANNAEUS SENECA

Natuurverschijnselen

Een onderzoek

Vertaald, ingeleid en van aantekeningen voorzien door John Nagelkerken.

Aardbevingen, donder en bliksem, meteoren en kometen, wolken, water en wind: voor ons veelal onbegrijpelijk en soms beangstigend, dus zeker voor mensen in de Oudheid. Zoals het een antieke filosoof betaamde analyseerde Seneca (ca 4 v.Chr. 65 n.Chr.) soms op grond van waarnemingen, maar meestal van achter zijn schrijftafel de verschijnselen en kwam tot conclusies over h...

Wijsheid. Inzicht. Inspiratie. Wie daarnaar op zoek is in de Romeinse

literatuur komt snel uit bij de filosoof Seneca. Als geen andere antieke

auteur richt Seneca zich op de belangrijkste vragen die mensen

zich stellen. Hoe moet ik leven? Wat moet ik doen om gelukkig te

worden? En hoe kan ik op een waardige manier sterven?

In vijf wijsgerige essays gaat Seneca op zulke kwesties in. Zo

bestrijdt hij de gangbare visie dat het leven ‘te kort’ is, en geeft hij

adviezen om innerlijke rust en o...

Het is mooi om een ander een dienst te bewijzen of

iets te geven. Maar wat willen we dan eigenlijk bereiken?

Iets voor onszelf? Of is het belangeloze goedheid

zoals die van de goden? Omgekeerd kun je vragen wat

de beste reactie is als we iets krijgen. Dankjewel zeggen,

minstens. Maar geldt dat ook in een hiërarchische

relatie? En moeten we niet ook zo snel mogelijk iets

terugdoen?

Over deze vragen schreef Seneca een boek, Gunsten

(De Beneficiis). Uit dat omvangrijke werk zijn in deze

uitgave...