De doelstelling van de vrijmetselarij bestaat er onder meer in te verenigen wat verdeeld is, maar tezelfdertijd koestert zij zelf een niet te miskennen verdeeldheid.

In het kleine Nederlandse taalgebied kent die verdeeldheid een complexe en asymmetrische verschijning: in het Noorden domineert een redelijk grote koepel passend in de Angelsaksische traditie met daarrond enkele kleinere organisaties, in het Zuiden mogen dan twee obediënties zich numeriek groot noemen, dominant zijn zij niet. De...