Toen Robert Bober W of de jeugdherinnering had gelezen, stelde hij Georges Perec voor om samen een film te maken over Ellis Island, het eilandje onder Manhattan (NY) dat van 1892 tot aan de definitieve sluiting in 1954 het doorgangscentrum was voor zo’n 16 miljoen Europese emigranten, onder wie veel Joden. Bobers overgrootvader behoorde tot de pechvogels die om gezondheidsredenen werden afgekeurd en per kerende boot naar Europa terug moesten. Behalve die film, kwam er ook een gelijknamig boek.

Wat zit er om de leegte heen of erin? Georges Perec morrelt in dit sprankelende ‘dagboek van een ruimtegebruiker’ aan de ingesleten patronen waarmee we onze leefomgeving tegemoet treden. Dertien hoofdstukken, elk met een welomschreven ruimte als vertrekpunt – van de bladzij, het bed, de slaapkamer, het appartement, uitdijend in steeds wijdere cirkels tot de straat, de buurt, de stad en de wereld tot en met een nieuwe verovering van de ruimte – vormen een wonderlijke ontdekkingsreis. D...