Hoewel talloze onderzoekers, bestuurders en commentatoren over de samenleving spreken, beseffen slechts weinige wat die term betekent. Laat staan dat ze weten welke geschiedenis de samenleving heeft doorgemaakt en op grond van welke mechanismen zij functioneert. Met deze uitgave doet Gabriël van den Brink een poging daartoe. Hij behandelt 26 trefwoorden die voor een begrip van de samenleving cruciaal zijn. Te beginnen met de A van agressie en eindigend met de Z van zorgzaamheid. Hij put niet...

In de moderne samenleving zijn volop morele gezagsbronnen aanwezig. Politieke bestuurders onderbenutten deze echter stelselmatig vanwege machtskwesties en korte termijn belangen. Beleidsambtenaren en uitvoerende ambtenaren worden niet aangemoedigd om zich met publieke en professionele waarden actief bezig te houden, of worden zelfs tegengewerkt. Een levend en rijk ambtelijk statuut kan hen helpen om een betere plaats af te dwingen voor de morele bronnen voor publiek gezag. Dit essay bepleit i...

De afgelopen jaren is het vertrouwen van burgers in de politiek sterk gedaald. Aan de vele verklaringen voor deze ontwikkeling voegt Gabriël van den Brink een nieuw element toe. Hij meent dat professionele politici zich te eenzijdig op machtsuitoefening en juridische regels richten, met als gevolg dat het politieke bedrijf een morele leegte vertoont. Dat is des te ernstiger omdat de samenleving juist het omgekeerde laat zien. Onder burgers, professionals en ondernemers neemt de morele gevoel...

Aan de universiteit ligt sterk de nadruk op onderzoekscompetitie.Hierdoor is een ratrace ontstaan waarin bepaalde wetenschappers sterk in het voordeel zijn: de ambitieuze onderzoekers die strategisch aan hun carrière werken, voornamelijk met hun eigen 'papers' bezig zijn en relatief weinig voor hun collega's doen. Ze hechten zich nauwelijks aan de gemeenschap waarvan ze deel uitmaken, laat staan dat ze iets voor hun maatschappelijke omgeving willen doen. Dit boek wijst competitie niet af, ma...

Iedereen weet dat kennis in de huidige samenleving een strategische betekenis heeft. Maar wat moeten we onder kennis verstaan? Sommigen denken vooral aan het soort inzichten dat aan universiteiten wordt voortgebracht. Anderen doelen op kennis die voor het oplossen van maatschappelijke problemen kan worden gebruikt. En weer anderen verwijzen naar inzichten van morele of filosofische aard.

Na veertig jaar onderzoek in diverse takken van wetenschap te hebben gedaan, brengt Gabriël van den Brink...