In 1890 wordt in de Verenigde Staten de Sherman Act van kracht. Met deze mededingingswet wordt de marktmacht van spoorwegmagnaten als Cornelius Vanderbilt en olietycoons als John Rockefeller gebroken. Met lede ogen zien de Amerikanen in de jaren ‘30 van de vorige eeuw aan dat Hitler zijn macht mede vestigt op machtige kartels als IG Farben. Na de Tweede Wereldoorlog worden de Duitse kartels afgebroken en dringt de VS succesvol aan op het invoeren van mededingingswetgeving in Duitsland.

In ...

Deze studie gaat over de manier waarop de slachtoffers van de Grote Depressie – arbeiders, boeren en middenstanders – uit de, aan de Duitse grens gelegen, Gelderse katholieke plattelandsgemeente Bergh deze crisis beleefden en overleefden. De Berghse crisisslachtoffers van toen komen zelf aan het woord. Paul van Dun (Tilburg 1959) startte zijn onderzoek in 2008 toen Nederland met een recessie te maken kreeg. Deze riep een herinnering aan de crisis van de jaren dertig op. Tijdens het onderz...

Aerjen Jansz. Ruijs (1750-1818) uit de Zijpe in de kop van Noord-Holland voer als matroos in 1783 en 1784 mee op walvisvaarten naar Groenland en Spitsbergen. Zijn ervaringen heeft hij vastgelegd in een tweetal journalen, die opvallen door de zeer persoonlijke, bloemrijke en beeldende taal. Scheepsjournalen zijn er vele, maar zelden zijn ze zo kleurrijk geschreven. Ook bijzonder is dat de schrijver een eenvoudige matroos was. De journalen voeren de lezer mee in een Arctische wereld waar het â€...

Rond 1800 werden in het verarmde Amsterdam jaarlijks honderden kinderen te vondeling gelegd. Ze werden opgevangen in het Aalmoezeniersweeshuis aan de Prinsengracht, waar sinds 1666 wezen en verlaten kinderen woonden die niet terecht konden in een van de andere Amsterdamse weeshuizen, zoals het Burgerweeshuis. Bij de te vondeling gelegde baby’s werd vaak een persoonlijk briefje van de moeder aangetroffen. Deze hartenkreten geven een indringend en ontroerend beeld van het lot van de kinderen ...

In Oudheid en Middeleeuwen werd aangenomen dat kometen en hemellichamen die de lucht bezoedelden, pest veroorzaakten. Men probeerde lucht en bodem te zuiveren en bad tot God. In de veertiende eeuw kwam men op de gedachte dat pest werd veroorzaakt door een smetstof die van mens op mens werd overgebracht. De besturen van Italiaanse stadstaten waren de eersten die hiertegen gerichte maatregelen namen: cordons en quarantaines. De Staten-Generaal en de gewestelijke besturen in de Republiek keken b...

De Duitse Orde ontstond tijdens de kruistochten. Na 1291 vochten de ridders ook in Pruisen en het Balticum, waar een heuse ordestaat werd gesticht. In de herkomstgebieden van de Orde ontstonden vestigingen zoals het Duitse Huis in Utrecht, waar ridders en priesters een religieus leven leidden. Uit hun goederenbezit bekostigden ze hun leven en activiteiten. Hoe kwam dat bezit tot stand?

Vanaf de eerste helft van de zestiende eeuw concentreerde de Baltische graanhandel zich in Amsterdam. Daar werd het graan niet alleen door korendragers gelost, maar ook in open zakken naar de speciale korenpakhuizen gedragen. Daarna droegen zij de zware last via steile ladders naar de bestemde zolderverdieping, waar het werd opslagen. Aan deze veelal ongeschoolde en loonafhankelijke havenarbeiders heeft Amsterdam in niet geringe mate haar welvaart te danken. De graanhandel was immers de ‘mo...

In 1854 begon de geschiedenis van een Amsterdamse diamantslijperij, opgericht door schoenlapper Joseph Asscher. Zijn zoon won in Londen het vertrouwen van De Beers, de grootste producent van ruwe diamant. Zijn kleinzoons verkochten geslepen diamant aan de elite in Parijs en na het slijpen van de Cullinan, de grootste diamant die ooit gevonden werd, kwamen zij zelfs op de thee bij de Engelse koning. In eigen land ontwikkelde zich een haat-liefde verhouding met een van de eerste vakbonden en bo...