Gedurende de hele zestiende eeuw was de spanning op religieus gebied te snijden. Overal maakten 'hervormers' zich los van de (rooms-katholieke) moederkerk en braken opstandjes uit. Aan Amersfoort lijken deze woelingen voorbij te zijn gegaan, als we tenminste mogen afgaan op het dagboek dat een van de burgemeesters gedurende zijn ambtsperiode (25 januari 1555 tot 1 februari 1556) bijhield. Slechts één keer heeft Cornelis Volckenszoon het over 'verboden en verdachte boeken, zoals een psalmboe...

De Amsterdamse Stadsbank van Lening, ook bekend als de Lommerd, bevindt zich nog steeds op dezelfde plek als waar zijn geschiedenis in 1614 begon. De bank, die van stadswege tegen onderpand en een bepaalde rente geldkrediet verstrekte, was en is gevestigd in drie monumentale panden: een turfpakhuis uit 1550, een in 1616 verbouwd restant van een middeleeuws klooster en een in 1667 gereedgekomen monumentaal gebouw. In de bijna vier eeuwen van zijn bestaan is de dagelijkse praktijk van de Stadsb...

In de eeuwenlange strijd van onze voorouders tegen het water geldt het droogleggen van de grote Noord-Hollandse meren in de zeventiende eeuw nog altijd als een verbluffend staaltje van technisch vakmanschap en gedurfd ondernemerschap. Deze prestatie wordt doorgaans in verband gebracht met de VOC-mentaliteit van de toenmalige kooplieden die juist in die jaren dankzij een snel uitdijend handelsnetwerk veel kapitaal hadden vergaard. In Lofwaerdighe dijckagies en miserabele polders staan de koste...

De periode 1813 tot 1855 wordt vaak getypeerd als een wat bedaarde tijd, met als belangrijkste gebeurtenissen de Belgische Opstand en het feit dat Nederland een Grondwet kreeg. Minder bekend is, dat de overheid zich destijds intens bemoeide met kerk en religie en zelfs op tamelijk grote schaal strafprocessen tegen 'andersgelovigen' liet plaatsvinden. Emo Bos beschrijft de achterliggende motieven en laat zien hoe de godsdienstvrijheid juist door de voortdurende botsing van soevereiniteit en re...

De afwezigheid van vrouwen bij activiteiten van genootschappen was aanvankelijk zo vanzelfsprekend, dat in de reglementen geen melding werd gemaakt van het uitsluiten of toelaten van vrouwen. In de loop van de achttiende eeuw kwam hierin verandering: dichtgenootschappen nodigden getalenteerde vrouwen uit lid te worden en hervormende genootschappen als de wapengenootschappen stelden het donateurschap open voor vrouwen. Zeeuwse vrouwen richtten een natuurkundig genootschap op waar zij lessen in...