Dit boek gaat over Nederland in de jaren 1850-1900, geschiedenis. En tegelijk een raamvertelling met actuele thema’s: de rechtsstaat, het algemeen belang, de energietransitie, de drinkwaterproblematiek, de positie van Nederland in het mondiale verkeersnetwerk, de rol van het rijk bij de volksgezondheid en de sociale woningbouw. Het landschap, de mensen behandelde de transformatie van het platteland. De steden, de mensen beschrijft hoe Nederland in en vanuit de steden in beweging kwam. Het b...

‘Een der grootsten is ons ontnomen’, kopte De Telegraaf toen Christiaan Snouck Hurgronje (1857-1936) was overleden. Snouck had een avontuurlijk en rijk leven geleid. Als jonge geleerde leefde hij als moslim in Mekka en hij studeerde er in de Grote Moskee. Vervolgens werd hij adviseur van het koloniale bestuur in Nederlands-Indië, waarvoor hij het Nederlandse beleid ten aanzien van de islam ontwierp. Samen met generaal Van Heutsz zorgde hij voor de verovering van Atjeh. Eenmaal terug in N...

De eerste vrouwelijke minister op het ‘moederdepartement’ van Binnenlandse Zaken is bijna drie decennia na haar dood allerminst vergeten. Haar uitspraak ‘Een beetje integer kan niet’ wordt nog regelmatig geciteerd, twee prijzen dragen haar naam en er is een leerstoel naar Ien Dales vernoemd. De nuchtere, kordate sociaaldemocraat boezemde ontzag in en bekritiseerde regelmatig wat ze beschouwde als ‘volkomen flauwekul’ en ‘echte klets’ in de politiek en de parlementaire journali...

Met De strategie van de aanpassing sluit Willem Otterspeer zijn magnum opus over de geschiedenis van ’s lands oudste en bekendste universiteit af. Liet hij de Leidse universiteit in het derde deel achter op een hoogtepunt in haar bestaan, nu moet hij haar achterlaten in grote twijfel aan zichzelf. Heeft de universiteit nog wel een eigen identiteit? Zijn de middelpuntvliedende krachten van wetenschap en specialisatie niet veel groter dan de bindende krachten van geleerdheid en traditie?

Toch...

Maxim Februari over de grote vragen die op ons afkomen

Onder invloed van de klimaatverandering en intelligente technologieën verandert de democratische rechtsstaat. Natuur en technologie sturen het beleid en nemen beslissingen voor ons. Het is de vraag of we zelf ons gedrag nog kunnen blijven normeren. Te veel kennis over de toekomst dreigt bij deskundigen en aan universiteiten te blijven hangen. Het is tijd die kennis daar op te halen en een publiek gesprek te voeren over de veranderingen di...

Anne Frank hield van 12 juni 1942 tot 1 augustus 1944 een dagboek bij. In maart 1945 stierf ze op vijftienjarige leeftijd in het concentratiekamp Bergen-Belsen. De enige overlevende van de familie, Annes vader Otto Frank, zorgde ervoor dat het dagboek gepubliceerd werd. In 1947 verscheen Het Achterhuis. Sindsdien is het een van de meest gelezen boeken ter wereld.

Angst en schoonheid is een bevlogen essay over het leven en werk van Louis Couperus, volgens Bas Heijne de grootste romancier die Nederland ooit gekend heeft. Heijne haalt Couperus naar deze tijd en laat zien dat de levensvragen die hij zich stelde nog altijd ónze vragen zijn: ‘Hoe kan een mens zichzelf overeind houden in een wereld waarin alles vergankelijk is, waarin de mens die zich ontworstelt aan de benepenheid van zijn eigen kleine wereld niet automatisch een rijker, zinniger leven w...

Haar hele lezende leven al is Connie Palmen gebiologeerd door vrouwelijk kunstenaarschap. In Voornamelijk vrouwen beschrijft ze hen: vrouwen als Marilyn Monroe, Marguerite Duras, Patricia Highsmith en Jane Bowles, die ieder op hun eigen wijze de grenzen van de heersende moraal en hun sekse overschreden. Sylvia Plath, die zich bezoedeld voelde omdat ze te veel onechtheid in haar leven had toegelaten. Vivian Gornick, die met Connie Palmen, haar lezer, onbewust deed wat ze met haar moeder deed: ...

Als romanschrijver en als filosoof is Connie Palmen in de ban van de manier waarop we door de verhalen van anderen betekenis krijgen.

In 1991 kreeg die fascinatie haar literaire beslag in Palmens buitengewoon succesvolle romandebuut De wetten. In de kwarteeuw die volgde schreef Palmen nog vijf andere grote romans, waarmee ze in binnen- en buitenland honderdduizenden lezers bereikte.

Naast de met prijzen overladen romans De wetten, De vriendschap, I.M., Geheel de uwe, Lucifer en Jij zegt het (...

‘Een uitvinding van de twaalfde eeuw’, zo hebben sommigen de liefde ooit genoemd. Die uitspraak mag overdreven zijn, toch staat het vast dat de troubadours een onuitwisbare invloed hebben uitgeoefend op de wijzen waarop de liefde tijdens de Middeleeuwen in heel West-Europa bezongen werd. Ook in de Nederlanden. De minnezanger Hendrik van Veldeke, de mystieke dichteres Hadewijch, de virtuoze dichter van het Gruuthusehandschrift: ze zijn vaak gebloemleesd. Maar naast hun lyriek zijn er talri...