We leven in tijden van onzekerheid. Er zijn populistische politici die de waarheid verdraaien en met verhalen komen die verleidelijk maar misschien ook gevaarlijk zijn. Daarnaast is lang niet altijd duidelijk wanneer de media de feiten weergeven of juist verhullen. Dat roept de vraag op: wat is waarheid? Wat is waar in de retoriek van politici? Hoe weten we wat waar is in de nieuwsgeving?

Voor Plato, de belangrijkste filosoof van het klassieke Athene, stond de waarheidsvraag centraal. In een ...

Door de eeuwen heen hebben mensen allerlei pogingen ondernomen om zichzelf en hun samenlevingen te beschermen tegen de ingrijpende gevolgen van schokkende gebeurtenissen: grote rampen en oorlogen, maar ook rampspoed in het persoonlijke leven, zoals geweld, misbruik of ingrijpend verlies. Hoe slaagden mensen erin zich beter te beschermen tegen de ontregelende gevolgen van deze rampen? En wat kwam daar allemaal bij kijken?

'Kwetsbaarheid, weerbaarheid en beschaving' behandelt deze vragen niet a...

De geschiedenis van de Sint Nicolaascultus leest als een biografie van Nederland. Betekenisvolle perioden en gebeurtenissen zijn herkenbaar in de huidige traditie. Van invloed is met name de kerstening, de periode waarin het christendom de plaats overneemt van inheemse heidense godsdiensten. Ook de meer dan 1000 jaar lange strijd tussen het christendom en de islam speelt een belangrijke rol.

De Jong en Pepe brengen de ontwikkeling van de cultus in kaart en bestuderen huidige tradities in Eur...

Wie is Venus? Wie gaat er achter haar schuil? Waarom worden wereldwijd naakte en volle venusbeeldjes gevonden met zware borsten, volle buiken en dikke billen? Waarom lopen de imposante dames poedelnaakt rond in ijskoude tijden? Waarom zijn de meesten overdreven dik terwijl de mensen van toen rank en slank waren? Na jarenlang onderzoek ontraadselt de auteur de betekenis van deze symbolen. Venuskunst gaat niet over vette vrouwen, maar over vetgoede symbolen en bloedmooie lichaamshoudingen die w...

Rijk Timmer presenteert een nieuwe kijk op het gedachtegoed van de bekende middeleeuwse rechtsgeleerde Philips van Leiden. Philips leefde in een wereld van oorlog, pest en het najagen van eigen belangen. Formeel was hij in dienst van de graaf van Holland. Feitelijk stelde hij zichzelf echter in dienst van de samenleving. Tussen 1350 en 1380 deed hij een steeds klemmender beroep op de graaf om het publiek belang te behartigen. De vorst moest de toegang tot schoon water garanderen, de energievo...

Dit boek gaat over vertrouwen, betrouwbaarheid en vertrouwelijkheid, over intimiteit en privacy, over discretie en geheimhouding. Het laat zien hoe deze delicate aspecten van intermenselijk verkeer in de loop der eeuwen zijn ingezet, gerespecteerd, beschermd of geschonden door geliefden en verwanten, vrienden en collega's, maar ook door auteurs en lezers. Henk Nellen is een van de weinige historici die het belang van vertrouwelijkheid als object van onderzoek heeft ingezien en aan de orde hee...

Inhoud: Ten geleide Artikelen: TADGH O'KEEFFE, Aula and camera. The architecture of public and private lives in medieval Irish castles FERRY GOUWENS, Johan van Reede van Renswoude. Een Utrechtse edelman en zijn politieke netwerk in de Republiek (1634-1682) GERD DETHLEFS, Dienst jenseits der Grenze. Adelige Offiziere in Overijssel und im Münsterland 1650-1802 HANNEKE RONNES/BOB VAN TOOR, Op bezoek bij de adel. De buitenplaats als 'protomuseum' vanaf de late zeventiende tot de late neg...

In de eeuw tussen de veldslagen bij Waterloo (1815) en de Marne (1914) verheerlijkten geschiedbeoefenaars in heel Nederland en België de geschiedenis van het vaderland. Daarvoor beriepen zij zich mede op het roemrijke verleden van de vele steden in de Lage Landen. Bij stadsbewoners riep dat wisselende reacties op. Velen werkten enthousiast mee aan de vaderlandscultus, maar anderen lieten hun ongenoegen blijken over de marginale positie van de eigen stad in het grotere nationale verhaal.

De s...

Op 27 juli 1668 hoorde Adriaan Koerbagh in de martelkamer van het Amsterdamse stadhuis dat zijn tong moest worden doorboord, zijn rechterduim moest worden afgehakt, zijn boeken moesten worden verbrand, zijn goederen in beslag moesten worden genomen en dat hij voor dertig jaar in het rasphuis moest worden opgesloten.

Op 15 oktober 1669 was er in Amsterdam in de buurt van de Oude Nieuwstraat 6 geen doorkomen meer aan. Het stond zwart van de mensen die reikhalzend een glimp trachtten op te vange...